طبق تعریف استاندارد انجمن مواد و آزمون آمریکا ASTM سنگ ساختمانی (Building Stone) به سنگ طبیعی گفته می شود که در اندازه ها و شکل های معینی انتخاب و فرآوری می شوند. این سنگ ها با یک یا چند سطح فرآوری شده و یا بدون سطح فرآوری شده در نمای ساختمان ها، جداول و سنگ فرش خیابان ها، بناهای یادبود و تاریخی استفاده می شوند؛ به بیان دیگر به سنگی طبیعی با کیفیت مناسب که بتوان آن را به همان صورتی که در طبیعت یافت می شود، استخراج نموده و به صورت سنگ ساختمانی مورد استفاده در صنعت ساختمان، بریده و مصرف نمود، سنگ ساختمانی اطلاق می گردد.
آنچه در ادامه این مقاله خواهید خواند:
آمارها نشان می دهد، ایران پس از ایتالیا، چین و هند در جایگاه چهارم تولید سنگ ساختمانی در دنیا قرار دارد. امروزه در بازار سنگ ایران کارخانه های اندکی پیدا می شوند که آزمایش های لازم جهت تعیین کیفیت سنگ را انجام دهد و این مهم به صورت تجربی و از روی نام سنگ ها انجام می شود و برخی از آنها براساس نام سنگ و معدن تولید کننده در بازار به سنگ با کیفیت معروف شده اند. گفتن این نکته ضروریست که آزمایشات خوبی در این زمینه در ایران وجود دارند که به راحتی قابل انجام هستند و از روی نتایج آن می توان از کیفیت سنگ اطمینان حاصل کرد.
سنگ های ساختمانی شامل گرانیت، سنگ آهک، مرمریت و تراورتن هستند و باید مشخصه های مندرج در استانداردهای سازمان ملی استاندارد ایران ISIRI بشرح زیر را دارا باشند:
آزمایش های اشاره شده در بالا برای هر نوع سنگ به تفکیک می باشد. براساس آزمایش های گفته شده در بالا، سازمان ملی استاندارد ایران ISIRI، برای انواع سنگ ها محدوده های قابل قبول تعیین کرده است که در ادامه به آنها اشاره شده است.
در جداول زیر مقادیر مورد تائید طبق استاندارد ISIRI برای سنگ های مختلف ساختمانی آمده است:
| شرح آزمایش | محدوده | واحد | سنگ گرانیت | سنگ مرمریت | روش آزمون | |
| کلسیت | دولومیت | |||||
| جذب آب | max | % | 0.4 | 0.2 | 0.2 | ISIRI 5699 |
| جرم مخصوص | min | Kg/m3 | 2560 | 2595 | 2800 | ISIRI 5699 |
| مقاومت فشاری | min | MPa | 131 | 52 | 52 | ISIRI 5698 |
| مدول گسیختگی | Min | MPa | 10.34 | 7 | 7 | ISIRI 5697 |
| مقاومت خمشی | Min | MPa | 8.27 | 7 | 7 | ISIRI 8229 |
| شاخص مقاومت سایشی
(فقط برای سنگ های کف در معرض رفت و آمد) | Min | – | 25 | 10* | 10* | ISIRI 8230
ISIRI 5700 |
| * برای مکانهای با رفت و آمد زیاد مانند راهروها، پله های تجاری و اداری و کف ها و سکوهای پر تردد، در صورت استفاده از سنگ های مرمریت، شاخص مقاومت سایشی باید حداقل برابر 12 باشد. | ||||||
| شرح آزمایش | محدوده | واحد | طبقه بندی براساس جرم مخصوص | روش آزمون | ||
| کم | متوسط | زیاد | ||||
| جذب آب | max | % | 12 | 7.5 | 3 | ISIRI 5699 |
| جرم مخصوص | min | Kg/m3 | 1760 | 2160 | 2560 | ISIRI 5699 |
| مقاومت فشاری | min | MPa | 12 | 28 | 55 | ISIRI 5698 |
| مدول گسیختگی | Min | MPa | 2.9 | 3.4 | 6.9 | ISIRI 5697 |
| شاخص مقاومت سایشی
(فقط برای سنگ های کف در معرض رفت و آمد) | Min | – | 10 | 10 | 10 | ISIRI 8230
ISIRI 5700 |
| شرح آزمایش | محدوده | واحد | سنگ تراورتن | روش آزمون | |
| داخل ساختمان | خارج ساختمان | ||||
| جذب آب | max | % | 2.5 | 2.5 | ISIRI 5699 |
| جرم مخصوص | min | Kg/m3 | 2305 | 2305 | ISIRI 5699 |
| مقاومت فشاری | min | MPa | 52 | 34.5 | ISIRI 5698 |
| مدول گسیختگی | Min | MPa | 4.8 | 4.8 | ISIRI 5697 |
| شاخص مقاومت سایشی (فقط برای سنگ های کف در معرض رفت و آمد) | Min | – | 10 | 10 | ISIRI 8230 ISIRI 5700 |
برگرفته از وب سایت اینترنتی https://shidarch.com
