سنگ فیروزه از فسفات هیدراته از مس و آلومینیوم ساخته شده است. مدتهاست که این سنگ به دلیل رنگ خاص خود نظیر آبی آسمانی، آبی تیره، آبی مایل به سبز یا سبز کمرنگ شهرت یافته و بسته به مقادیر آهن و مس موجود در آن، بسیار ارزشمند است. در میان انواع سنگ های فیروزه، بیشترین ارجحیت رنگ، آبی آسمانی شفاف بوده و آبی مایل به سبز کمرنگ محبوبیت کمتری دارد. رنگ سبز به معنای وجود آهن و رنگ آبی به معنای وجود مس در این سنگ است. رنگ آبی فیروزه اغلب با رگههایی از لیمونیت قهوهای یا اکسید منگنز سیاه ترکیب میشود. به فیروزه با رگههای سیاه فیروزهای «تار عنکبوت» گفته میشود. در ادامه اطلاعات بیشتری در رابطه با این سنگ ارائه خواهیم داد.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
از زمان مصریان باستان، فیروزه در سراسر جهان شناخته شده و بسیار مورد توجه بوده است. فیروزه یکی از اولین سنگهای قیمتی است که تاکنون استخراج شده است و قدمت آن به 6000 سال قبل از میلاد مسیح، در شبه جزیرهی سینای مصر باز میگردد. نام فیروزه از کلمهی فرانسوی «Turquoise» به معنی «ترکی» آمده است؛ زیرا اصل آن از طریق ترکیه به اروپا رسیده است. اما اغلب افراد منشا آن را ایران میدانند. چرا که بیش از 3000 سال است که این سنگ در ایران استخراج میشود.
استخراج فیروزه در مقیاس بزرگ از اواخر دهه ی 1880 آغاز شد، زمانی که ارزش این سنگ قیمتی در آن زمان بیش از طلا بود. ذخایر فیروزهای به طور معمول در مناطقی که دارای غلظت بالای مس هستند مانند نواحی خاصی در ایالات متحده ی آمریکا، ایران، مصر، افغانستان، چین، شیلی، برزیل، استرالیا، آرژانتین، ترکیه، اسرائیل و چندین کشور دیگر در سراسر جهان وجود دارد. ایالتهای جنوب غربی آمریکا از جمله آریزونا، کلرادو، نیومکزیکو، کالیفرنیا، نوادا و یوتا بیشترین ذخایر فیروزه در جهان را دارا هستند.
فیروزه، مادهی معدنی مات با الگوی طراحی فریبنده است که دارای مخلوطی از رنگهای آبی، سبز و زرد بوده و به طور طبیعی ساخته شده است. فیروزه ی با کیفیت و ارزشمند از مواد معدنی غلیظ ساخته میشود که به شکاف های سطح زمین رسوب میکند. به وجود آمدن این سنگ رسوبی سال های زیادی طول میکشد و استخراج آن دشوار است. به همین دلیل قرن هاست فیروزه به عنوان یک سنگ قیمتی ارزشمند شناخته میشود. از نظر شیمیایی، فیروزه فسفات هیدراته ای از مس و آلومینیوم است که از طریق هوازدگی و اکسیداسیون فلزات طبیعی ایجاد میشود.
بیش از 90 درصد فیروزهها در بازار جهانی برای تقویت رنگ یا سخت شدن، تثبیت، پرداخت یا دستکاری میشوند. به طوری که برخی از فیروزههای موجود در بازار اصلا فیروزهی اصل نیستند، بلکه یک مادهی تقلیدی رنگ شده میباشند. با توجه به رنگهای متنوع و متفاوت این سنگ، اغلب تشخیص اصل و ارزشمند بودن آن دشوار است. با چند روش ساده میتوان سنگ فیروزهی اصل را از تقلبی تشخیص داد:
فیروزه دارای تنوع رنگی است اما سنگهای رنگ شده دارای خطوط نمایشی هستند و رنگ در شکافهای طبیعی موجود در سنگ جمع شده است
مقاله زیر را حتما بخوانید:
عجیب به نظر میرسد اما با این روش میتوانید سنگ فیروزهی اصل را به سادگی تشخیص دهید. زمانی که فیروزه را روی دندان بکشید، تراکم آن را احساس خواهید کرد. اگر سنگ مورد نظر احساسی شبیه پلاستیک (نرم) یا شیشه (تیز) در دندانهایتان به وجود آورد، تقلبی است.
فیروزه به دلیل قابلیت تراشکاری آسان و رنگ فریبندهی آن، یکی از اولین سنگهایی است که توسط انسان مورد استفاده قرار گرفته است. در زمانهای گذشته، تبتیها بر این باور بودند که قرار دادن فیروزه در خانه، دعا را مستقیما به خدا منتقل میکند. در داستانها نقل شده است که این سنگ در قبرستانها یافت شده و در مراسم مذهبی استفاده میشده است. علاوه بر این، استفاده از سنگ فیروزه در تاجهای سلطنتی علاوه بر زیبایی، نشانی از قدرت پادشاهان بوده است. برخی از ساکنان آمریکا و آفریقا نیز از این سنگ در منبتها و مجسمهها استفاده میکردند. مصریان اولین کسانی بودند که ظروف سفالی لعابدار فیروزهای را تولید کردند. امروزه نیز این سنگ ارزشمند برای زینت مجسمهها و ظروف با ارزش مانند نقره جلوهای بینظیر به آنها میدهد.
اولین، مهمترین و بیشترین کاربرد سنگ فیروزه، استفاده از آن در زیورآلات است. حدود ۶۰۰۰ سال پیش، مصریان باستان از این مادهی معدنی گرانبها در جواهرات سلطنتی خود استفاده میکردند. علاوه بر این، فرهنگهای باستان سنگ فیروزه را به عنوان سنگ مقدس و قدرتمند در نظر میگرفتند که استفاده از آن قدرت، محافظت و شانس را برای آنها به همراه دارد. امروزه نیز این سنگ به دلیل زیبایی بینظیر و همچنین خواص بیشمار اغلب در انواع زیورآلات به عنوان سنگی قیمتی و ارزشمند مورد استفاده قرار میگیرد.
فیروزه سنگ تصفیه است؛ به این معنی که انرژی منفی را از بین میبرد و میتواند برای محافظت در برابر تاثیرات خارجی یا آلایندههای موجود در جو استفاده شود. فیروزه همهی چاکراها را متعادل و همسو میکند و باعث ایجاد ثبات در نوسانات خلقی و ایجاد آرامش درونی میشود. انتخاب این سنگ برای افسردگی و فرسودگی عالی است ، همچنین قدرت جلوگیری از حملات ناشی از وحشت را دارد. این سنگ نمادی از دوستی و عشق است که اغلب به عنوان سنگ تولد ماه دسامبر و هدیهای برای جشن پنجمین و یازدهمین سالگرد ازدواج در نظر گرفته میشود.
فیروزه به جذب مواد مغذی کمک میکند، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به تحریک و بازسازی بافتها برای بهبود بدن کمک میکند. حاوی اثرات ضد التهابی و سمزدایی است و گرفتگی و درد را تسکین میدهد. فیروزه ریهها را تصفیه میکند، گلودرد را تسکین داده و مشکلات مربوط به چشم، از جمله آب مروارید، را بهبود میبخشد. این ماده همچنین برای روماتیسم، نقرس، مشکلات معده و عفونتهای ویروسی مفید است.
فیروزه یکی از باارزشترین سنگهای طبیعی است که با رنگ آبی مایل به سبز شناخته میشود. این سنگ گرانقیمت سالهاست مورد توجه فرهنگهای مختلف بوده و به شکلهای گوناگون از آن در جواهرات، ظروف و یا معابد استفاده میشده است. امروزه نیز سنگ فیروزه به دلیل ارزش و همچنین خواص بسیاری که دارد، به عنوان سنگی محبوب در نظر گرفته میشود.